Anatomia doktora Mengele - Margherita Nani

Tytuł: Anatomia doktora Mengele

 

Autor: Margherita Nani

 

Wydawnictwo: Znak

 

Ilość stron: 333

 

Dawno już nie czytałam książki, która opowiadałaby o obozach. I chociaż ta bardziej jest obyczajówką to i tematyka obozowa się tutaj pojawia. To powieść, w której fikcja przeplata się z rzeczywistością, a głównym bohaterem jest jeden z największych zbrodniarzy, który nigdy nie poniósł kary, za to co zrobił. Opis zachęcił mnie do poznania tej publikacji, ale okazało się, że nie do końca dostałam to czego oczekiwałam. 

Rok 1955. Do małej miejscowości w Brazylii przybywa pewien Niemiec. Znajduje pokój do wynajęcia u rodziny Souza. Od razu dostrzega piękną córkę gospodarzy, która również wydaje się nim zainteresowana. Jednak ani Pia ani jej rodzina nie zdają sobie sprawy, że ich gościem jest nazistowski lekarz Josef Mengele, który był lekarzem w Auschwitz. Lekarzem, który dopuścił się przerażających czynów i eksperymentów. Jak wyglądało jego dzieciństwo? Jaki wpływ miały na niego otaczające go kobiety? Nieczuła matka, kochająca żona Irena i obozowa lekarka Teresa... Czy Brazylijka Pia zdoła obudzić w nim jakiekolwiek uczucia i pozna jego historię?

Zacznę może od tego, że zaskoczyła mnie informacja, że autorką tego debiutu urodziła się w 2000 roku. Tak młodziutka autorka podjęła się bardzo ciężkiego tematu, a i styl pisania jest interesujący i myślałam na początku, że pisarka ma już jakieś doświadczenie w pisaniu. Jeśli jednak chodzi o książkę to mam mieszane odczucia. Widziałam już sporo recenzji, w których napisano, że autorka w niektórych rozdziałach zbyt łagodnie przedstawiła zbrodniarza wojennego i dała się ponieść wyobraźni. Muszę się z tym zgodzić i ja też dostrzegłam tutaj kilka nieścisłości. Są rozdziały opisujące obozowe życie i te, które opisują Josefa w Brazylii. Owszem, te opowiadające o obozie są przerażające i wstrząsające, pisarka przedstawia Josefa jako bezwzględnego zbrodniarza. Jednak w tych rozdziałach o Brazylii jest już pokazany łagodniej, zmienia się i staje się niemal autorytetem mieszkańców. Nie przypadło mi to do gustu, Mengele zupełnie nie pasował mi do tej romantycznej historii. Fabuła nie jest zła, bo potrafi wciągnąć i jest interesująca, ale postać Josefa gryzie się z tą historią. Gdyby głównym bohaterem był ktoś inny to książka byłaby naprawdę świetna, a tak jest tylko przeciętna. Nie przemawia do mnie przedstawienie wojennego zbrodniarza w taki sposób. Rozumiem, że jest to połączenie fikcji i rzeczywistości i doceniam wiedzę autorki i to, że podjęła się tak ciężkiego tematu, ale mi po prostu nie pasuje postać głównego bohatera. Jednak pomijając Josefa jest to historia ciekawa i poruszająca, szczególnie rozdziały opisujące Auschwitz wzbudzają wiele emocji i są wstrząsające. Moim zdaniem to książka obyczajowa z wątkami obozowymi, która może się też spodobać, choć opinie zbiera różne. Może trochę za dużo w niej wyobraźni autorki, ale trzeba pamiętać, że to nie tylko fakty, ale też sporo tu fikcji. To nie jest tak, że książka mi się nie spodobała. Fabuła jest interesująca, po prostu nie przemawia do mnie postać głównego bohatera. Jeśli jednak jesteście ciekawi tej historii to spróbujcie, zawsze warto wyrobić sobie własne zdanie o książce. 

Josef Mengele to główny bohater tej książki. Poznajemy tutaj jego dzieciństwo, jego życie w Auschwitz i jego życie w Brazylii. Jako obozowy lekarz był panem życia i śmierci. Często to on decydował kto przeżyje, a kto nie. Dopuścił się strasznych rzeczy, jego nieludzkie eksperymenty (często na dzieciach, a szczególnie upodobał sobie bliźniaków) były wstrząsające i przerażające. Świadkiem jego okrucieństw była lekarka Teresa. Muszę przyznać, że losy Teresy bardzo mnie wciągnęły, ta młoda Żydówka nigdy się nie poddała, do końca walczyła o to, by dowody zbrodni Josefa ujrzały światło dzienne. Dla mnie to jedna z ciekawszych postaci w tej książce. Poznacie tutaj również żonę Josefa i jej historia również mnie poruszyła. Z kolei Brazylijka Pia jest zupełnym przeciwieństwem wojennego świata. To młoda siedemnastoletnia dziewczyna, która wkracza w dorosłość. Jest często infantylna i dziecinna, a przy tym uczynna i troskliwa. Na początku nieśmiało spogląda na Josefa, a później ich relacja się pogłębia. O niej również czytałam z zainteresowaniem i też ze smutkiem. Zakończenie jest poruszające i również wzbudza emocje. Jeśli chodzi o Josefa to nigdy nie poniósł kary za swoje czyny, nigdy nie był w więzieniu. W tej historii poznajemy też innych bohaterów, nie tylko oprawców, ale też ich ofiary. Najbardziej poruszające były rozdziały opowiadające o życiu obozowym, o ludziach, którzy tam trafili. Cierpienie, które ich spotkało jest ogromne i już samo czytanie o tym jest bardzo trudne. Na pewno nie jest to książka dla każdego, ja jednak chętnie sięgam po literaturę wojenną i obozową, chociaż zawsze wzbudza to we mnie dużo emocji,

Podoba mi się styl pisania autorki. Z jednej strony jest lekki, a z drugiej barwny i pasujący do literatury pięknej. Jest tutaj sporo opisów i jest ich więcej niż dialogów, ale czyta się tę książkę naprawdę dobrze. Autorka napisała tę książkę w taki sposób, że trudno uwierzyć, że to debiut, ja na początku myślałam, że pisarka ma już doświadczenie z pisaniem powieści.

''Anatomia doktora Mengele'' to książka, co do której mam mieszane odczucia. Mamy tutaj ciekawą fabułę, która potrafi wciągnąć, ale postać Josefa nie pasuje mi do tej historii. Czasami jest opisywany zbyt łagodnie, ale gdyby głównym bohaterem był ktoś inny, ta powieść byłaby lepsza. Połączenie fikcji i rzeczywistości jest ciekawe, podoba mi się pomysł na fabułę, ale trochę za dużo tutaj tej fikcji dotyczącej Josefa. Sama nie wiem co sądzić o tej książce, bo to interesująca historia, ale główny bohater jakoś tutaj nie pasuje. Warto jednak wyrobić sobie własne zdanie o książce, dlatego nie zachęcam do jej poznania i jej nie odradzam. 

''Na jego widok wszystko zamierało w bezruchu i nawet wiatr cichł, a światło jakby ginęło w jego ponurym spojrzeniu. Wszyscy słyszenie o Aniele Śmierci, der weiße Engel, nikomu nie trzeba go było przedstawiać. Jego przerażająca i majestatyczna sylwetka na zawsze wryła się w pamięci tych, którzy poznali go bliżej.'' 

Za możliwość przeczytania książki dziękuję księgarni internetowej Tania Książka. Zachęcam do przejrzenia innych książek z kategorii literatura piękna.